Motosikletlerin yoğunlukla kullanıldığı yerler şüphesiz ki şehir içi yollardır. Dolayısı ile en fazla kazaların olduğu alanlar da şehir içinde bulunan; ana arterler, caddeler, ara bağlantı yollarıdır. İstatistiklere göre yapılan kazaların %75’i yerleşim alanlarında gerçekleşiyor. Aynı rapora göre kazaların; %30’u ıslak zeminde kaymadan, %15’i öndeki aracı sollarken, %12’si virajı alamamaktan kaynaklanıyor. Burada karşımıza çıkan en önemli faktör ise “Konumlanma” oluyor. şehir içinde konumlanma nasıl olmalı? Nelere dikkat edilmeli? Bu yazımızda bu konuya değineceğiz.
Doğru bilinen yanlışlar
Yavaş Git
Motosiklet kullanmayanların çoğunlukla yaptığı, motosiklet kullananların da bir kısmının savunduğu bir durum; “sen sağdan yavaş yavaş git, bırak kim nereye gidiyorsa gitsin” tezidir. Bu tamamen yanlış bir varsayımdır. Çünkü; 80 km/s hızla akan bir trafikte siz 50 km/s hızda seyrettiğinizde önünüzdeki trafikten fazla arkanızdaki trafiği kontrol etmek (buna kontrol değil gözlem demek daha doğru olur) zorunda kalırsınız. Bu da daha fazla aynaya bakmak anlamına gelir. Bu durum ise önünüzde saniyeler içinde değişen durumlardan haberdar olamamanıza sebep olur. Yavaş gittiğiniz için arkanızdan sizden daha hızlı gelen bir aracın sizi geçip önünüzdeki sapaktan sapmaya çalışması olasıdır. Eğer geçemezse muhtemelen korna eşliğinde çalınan Beethoven’in 9. senfonisi ile üzerinize kıracak ve şanslıysanız o araç ile aynı sapağa girmek zorunda kalacaksınız. Tüm bunları yaşamak yerine trafik hızı ile aynı oranda hatta 5-10 km/s daha hızlı gitmek size avantaj sağlayacaktır.
Sağdan Gidiyoruz
Şerit olarak kullandığınız yer sabit olarak sağ şerit ise ve kendinizi orada güvende hissediyorsanız tekrar düşünün derim. Ana yoldan bahsedersek trafiğe sağdan katılan ve sağdan ayrılan yollar olduğunu biliyoruz. Sapağı son anda fark eden araçlar aniden sol şeritten sapağa dalabilir. Sağdan yola katılacak olan araçlar sizin olduğunuz sağ şeride katılacağından sizi orta şeride iterek sıkıştırabilir. Bu yüzden sağ şeridi kullanırken yol ayrım ve birleşimlerinde en azından orta şeridi kullanmaya çalışın. Böylece yola katılanlarla uğraşmak zorunda kalmaz ve sol tarafınızda kontrol etmeniz gereken 1 şerit bırakmış olursunuz. Bir önce bahsettiğimiz “Hız” konusu burada da etken madde haline geliyor. Yani “yavaş gitmek”, “güvenli gitmek” anlamına gelmiyor! Güvenli olan; hızı ve gücü doğru ve yerinde kullanmaktır.
Motosiklet Tehlikelidir
Motosiklet, kendi başına tehlike içermez. Motosikleti tehlikeli hale getiren sürücüsüdür. Eğitimsiz, kendine fazla güvenen, risk ve adrenalin bağımlısı bir sürücünün kullandığı motosiklet hem sürücünün kendisi hem de trafikteki diğer unsurlar için ciddi bir tehlike arz eder. Fakat, motosiklet kullanmak risklidir! Bu riskleri ana başlıklar halinde sıralarsak;
- Yol Koşulları
- Diğer Sürücüler
- Tecrübesizlik
- Sizin Aracınız (siz ve motosikletiniz)
4 ana başlıkta toplanabilir. Bu riskleri yok edemezsiniz fakat kontrol edebilir, önlem alabilir, böylece riskleri azaltabilirsiniz.
Motosiklet Üzerinde Konumlanma
Konumlanma, motosikletin üzerinde başlar. Motosikletteki kontrolü sağlamak için doğru oturuş pozisyonu şarttır. Gidon kesinlikle sıkı sıkıya tutulmamalıdır. Sıkı tutulan gidon; Virajı almanızı, fren yapmanızı, dönüşlerinizi ve gaz kontrolünüzü olumsuz olarak etkiler. Omuzlar düşük, kollar dirsekten yere paralel olarak durmalıdır. Ayaklar, ayak topu denilen ön kısım ile peglere basılarak depo dizlerle kavranmalıdır. Bu oturuş hem motosiklet üzerindeki kontrolünüzü arttırır hem de gidon üzerindeki baskı azaltılabilir.
Yolda Konumlanma
Yolda konumlanma ise kaza risklerinden kaçınma, riskleri azaltma konusunda önemli bir faktördür. Konumlanmayı daha iyi kavrayabilmemiz açısından örneklendirmek gerekirse 3 şeritli ve tek yönlü bir yol düşünelim ilk etapta aklımıza bu yolda bulunabileceğimiz 3 şerit gelse de şeritleri de kendi içerisinde bölmek gerekir. bir şeridin sağı, ortası ve sol bölümü olarak 3 farklı şekilde konumlanarak kullanılmalıdır.
Bu bölümlemeyi yaparken sağdan 3 şeritli yollarda sola doğru Konum 1 “K1” (sağ şeridin sağ tarafı) Konum 2 “K2” (Sağ şeridin orta kısmı) ve Konum 3 “K3” (Sağ şeridin sol tarafı), Konum 4 “K4” (Orta şeridin sağı), Konum 5 “K5” (Orta şeridin ortası) ve Konum 6 “K6” (orta şeridin solu) şeklinde devam eder. (K = Konum, bazı kaynaklarda P= Pozisyon olarak geçer)
Aktif Şerit Kullanımı
İçinde bulunduğumuz koşullar çerçevesinde konumunuzu değiştirmeniz gerekmektedir. Örneğin; büyük bir aracı sollarken yolu göremiyorsak ve sağ şeritte isek K1 konumundan önümüzdeki aracın önünde bir araç olup olmadığını, sağa sapak olup olmadığını gözlemlemeli sonra K3 konumuna geçmeli ve varsa karşı yönden gelen trafiği ve varacağımız (geçişi tamamlayacağımız) noktayı belirlemeliyiz. Uygun durumda sollamaya çıkmalı ve belirlediğimiz noktaya kadar sollamayı tamamlamalıyız. Buna içinde bulunduğumuz şeridi aktif kullanmak diyebiliriz.
Hangi Konumda Olmalıyız?
Şeritlerin orta kısmı her iki yan şeritteki araçlarla aramızda güvenli bir mesafe (güvenlik balonu) oluşturuyor gibi görünse de farklı bir tehlikeyi ortaya çıkartır. Araçlardan sızan yakıt, yağ gibi zemini kaygan hale getirebilecek maddeler genellikle şeridin orta kısmına dökülür. şerit ortalarını kullanırken göz önünde bulundurulması gerekilen bir nokta da budur. Gidiş gelişli bir yolda rampa tırmanırken rampanın tepe noktasından sonrası görünmez. Tepe üstlerine yaklaşırken öncelikle hızınızı azaltmalı ve K1 konumu şartları karşılıyorsa (Güvenlik, Tutuş) bu konumda yaklaşmalısınız. Eğer yol kenarında mucur, bozuk zemin bulunuyorsa K2 konumundan tepe üstüne yaklaşmalısınız. Bilgi alımı sürekli olarak devam etmeli ve tepe üstüne geldiğinizde güvenliğiniz ve tutuşunuz hangi konumda daha iyiyse o konumu kullanmalısınız. Tepe üstlerine yaklaşırken genellikle K3 konumu tavsiye edilmez bunun sebebi karşı yönden gelen aracın sollama yapma ihtimali olmasıdır. Şehir içi yollarda seyrederken yol ayrım ve birleşim noktalarında hızınızı olabildiğince trafik hızına uyarlayarak mümkün olduğunca sol tarafı kullanmanız daha uygundur. Şeritte giderken konumunuzu arada bir değiştirmenizi tavsiye ederim. sürekli olarak aynı konumda gitmeniz arkanızdaki aracı sizi sıkıştırmaya, yol istemeye teşvik eder. İnsanlar psikolojik olarak önünde sabit bir şekilde giden araçtan sıkılırlar. Dinamik olarak şeritleri kullanmayı ve şerit değiştirirken sinyal vererek diğer araçları uyarmayı, arkanızdan gelen trafiği kontrol etmeyi unutmayın. Yolda konumlanmanın ana şartı öncelikle “güvenlik” olmalıdır. Konumlanma şartları sırasıyla “Güvenlik > Tutuş > Görüş” olarak sıralanmalıdır.
Konumlanma ve Sistem
Konumlanma sistemde ikinci sırada yer alır, konumlanma yanlışsa sistem başa yani “Bilgi” aşamasına geri dönmelidir. Yanlış konum; hızı etkiler hız vitesi vites ise hızlanmayı etkiler. Yanlış konumlanma riskleri, riskler de kazayı getirebilir. Bu yüzden sistemin her aşaması büyük önem taşımaktadır. Görüş ve yorumlarınızı aşağıdan yorum olarak yazabilir, yazımızı beğendiyseniz arkadaşlarınızla paylaşabilirsiniz. Başka bir yazıda görüşmek dileği ile..
Güvenli sürün..
tebrikler çok faydalandım.
ÇOK TEŞEKKÜR EDERİM