Kontra Tekniği (Countersteering) Nedir?
Motosiklet literatüründe anlatıldığında kullanıcılara en ilginç ve imkansız gibi gelen tekniktir. Fakat kontra tekniği tamamen fizik kanunlarına dayanmakta olup, motosiklet kullanan herkesin farkında olmadan uyguladığı bir tekniktir. Kısaca tarif etmek gerekirse motosiklet, düz bir hat üzerinde 30 km/s hızı geçtikten sonra motosikleti yönlendirmek için kullanılır. Yönlendirme 30 km/s hızın altında gidilmek istenilen yöne doğru gidonu çevirmek suretiyle uygulanırken, bu hızın üzerinde ise tam tersi olarak yani sola gitmek için sol elciği ileri yani gidonu sağa doğru ittirmek, sağa gitmek için ise sağ elciği ileri yani gidonu sola ittirmek demektir. Ters yöne uygulanan bu işlem kontra tekniğidir.
Kafa Karışıklığı
Kontra tekniğini motosiklet kullanan her birey bilinçli olarak yada olmayarak kullanır, kullanmak zorundadır. Motosikleti başka türlü yönlendirmek zaten mümkün değildir. Fakat farkında olmadan bunu yapan bir sürücüyü karşınıza alıp anlattığınızda durum kafa karışıklığına neden olabilir. Çünkü mantıken ters gibi görünmektedir. “Ben öyle yapmıyorum”, “olmaz öyle şey”, “bu dediğin fizik kurallarına aykırı” gibi cümleler duyma olasılığınız fazladır.
Fizik Kuralları
Motosiklet iki tekerlekli bir araç olması sebebiyle dönüşlerde (virajlarda) arabalardan farklı olarak viraj içine doğru yatmak zorundadır. Bunun sebebi merkez kaç kuvvetinin motosikleti dönüşün (virajın) dışına savurmasını engellemek amacı ile yer çekiminden faydalanarak motosikletin ağırlık merkezini dönüşün (virajın) içine çekip düzgün bir şekilde dönmesini sağlamaktır. Motosiklet açısal olarak dik gitme eğilimindedir, siz kontra tekniği ile bu eğilimi bozduğunuz için motosiklet kendini tekrar düzeltme eğilimi gösterir. Bu dirence karşılık olarak motosikleti yatırarak yer çekimi kuvvetinden faydalanırız.
Kontra Tekniği Nasıl Uygulanır?
Kontra tekniği pratikte uygulanırken, teoride anlatıldığı gibi zor yada kafa karıştırıcı değildir. Yazımızın başında da belirttiğimiz gibi bütün motosiklet sürücüleri bu tekniği bilerek yada bilmeyerek uygularlar. Önemli olan tekniği bilerek ve düzgün bir şekilde uygulamaktır. 50 km/s hız ile düz bir hatta ilerlediğinizi farz edin. Burada ilk püf noktası gidonu sıkı sıkı tutmamaktır. Mümkün mertebe kollar serbest olmalı, dirsekler yere paralel kalmalı. Şimdi hangi yöne doğru gitmek istiyorsanız o yöndeki eliniz ile gidonu hafifçe ileri ittirin. Sağa gitmek için sağ eliniz ile, sola gitmek için sol elinizle gidonu hafifçe ittirin. Ani ve sert bir şekilde ittirmek motorun dengesini bozabilir o sebeple nazikçe hareket edin.
Başka bir püf noktası da eğer vitesli motosiklet kullanıyorsanız, ayaklarınızın ayaklıklara ön tarafı ile bastığınızdan emin olun. Depoyu dizleriniz ile sıkıca kavrayın. Bakışınız daima dönmek istediğiniz yönde ve dik olmalıdır. Gidonu ittirdiğiniz eliniz ile kontrolü sağlamalısınız. Diğer eliniz ile gidonu düzeltmek için gidonu ittirmeyin yada gidonu sıkmayın. Siz kontra basmayı bıraktığınızda motosiklet zaten lastiği düzeltme ve konumunu dikleştirme eğilimine geçer.
Kontra tekniği uygulanırken gaz açılır mı?
Kontra tekniği uygulanırken aynı anda da gaz açılır mı? Yatış açısından fazla açılan gaz sizi dönüşün (virajın) dışına doğru savurmaya başlar. Bu durumda yapabileceğiniz iki şey vardır. İlki gazı hafifçe kesmek, ikincisi ise biraz daha kontra basmak. Fakat bu durum özellikle virajlarda viraj çizgisini bozan bir durumdur. Doğru olan ise viraja yaklaşırken sistemin aşamalarını uygulamak yani Bilgi > Konum > Hız > Vites > İvmelenme.. Eğer Bilgiyi almış, analiz etmiş, konumunuzu bu bilgiler doğrultusunda önce güvenlik sonra tutuş ve görüş sırasına göre almışsanız ve hızınız viraj açısına uygun ise vitesiniz de hızınıza uygun ise viraja girerken kontra basarsınız ve bundan sonrasında tekrar tekrar kontra ile oynamaz ve viraj çizginizi bozmazsınız. Yatış açısını viraj içerisinde tekrar ayarlamak “Konum düzeltme” olarak geçer. Bu durum bir yerlerde hata yaptığınızı gösterir. Viraj çizgisi kontra ile değil gaz ile ayarlanır. Gazı açarsanız virajın dışına kapatırsanız virajın içine doğru konum değiştirirsiniz.
Kontra tekniği uygularken kayma
Kontra tekniği ile motosikleti düşürme olasılığınız oldukça düşüktür. Buna rağmen durum lastiklerinizin durumu, yol yüzeyinin durumu, asfaltın tutuşu ile alakalıdır. Yatış açısı olarak motoru devirmek için gereken açıya gelmeden önce ayaklıklar yere sürterek sizi uyarır. Kontra ile motosikleti devirmek zor olsa da, dönüş esnasında kayma durumu daha basittir. Lastiğiniz kötüdür kayarsınız, yol kötüdür (mucur, mazot, yağ, ıslak zemin) kayarsınız, yatık vaziyette gazı ani açarsanız kayarsınız. Bu sebeple yoldan her daim bilgi almayı ve gaz kolunu tutan sağ elinize hakim olmayı unutmayın.
Kontra uygularken;
- Gidonu sıkmayın
- Dirsekler yere paralel durmalı
- Baş dik ve döneceğiniz yere bakın
- Gazı ani açıp kapatmayın
- Yolu ve lastikleri kontrol etmeyi unutmayın
- Motosiklet yattığında başınızı yere paralel tutun (düşecekmişsiniz hissiyatını engeller)
- Vücudunuzun motosikletle aynı konumda yatmasına izin verin
Kontra tekniği uyguladıkça rahat edeceğiniz, bilinçli bir şekilde kullanıldığında sürüşünüze pozitif katkılar sağlayacak önemli bir tekniktir.
Güvenli sürün..