ABS nedir? CBS nedir?
Gelişen teknoloji ile birlikte motosikletlerde değişen bir nokta da fren sistemleridir. Kampana frenlerin yerini disk frenler almış daha sonra bu disk frenler üzerinde geliştirmeler yapılarak CBS, ABS, ABS Pro gibi farklı standartlar getirilmiştir. Öncelikle CBS ve ABS fren sisteminin ne olduğuna değinelim.
ABS (Anti-lock Braking System) nedir?
Orijinal ismi ile söylendiğinde oldukça havalı duran bu sistemin dilimizdeki adı “Kilitleme karşıtı fren sistemi” olarak çevrilebilir. Fren sisteminin ana amacı frenleme gerçekleştiğinde lastiğin ani şekilde kilitlenerek kaymasını engellemektir. Bunun için de diski sıkan balatalardaki baskıyı azaltarak lastiğin tekrar dönmesini sağlar. Fakat bu baskıyı o kadar milimetrik azaltır ki lastiği kilitlenmeden en iyi frenleme seviyesinde tutmaya çalışır. Siz normal bir motosiklette fren yaptığınızda lastiğiniz kilitlenirse yol tutuşu sağlamak için frenleri ya komple bırakır tekrar sıkarsınız yada gevşetir tekrar sıkarsınız. İşte bu sistem bunu sizin yerinize sizin yapabileceğinizden kat be kat hızlı bir şekilde (saniyede ortalama 10 ila 20 defa) yapabilir. Bu da size daha stabil ve kontrollü bir frenleme sağlar.
Sistemin avantajları
- Sürücünün güvenini ve güvenliğini arttırır.
- Fren mesafesini kısaltır.
- Stabil ve kontrollü frenleme sağlar.
- Balata ve fren ömrünü uzatır.
- İsteğe göre kapatılıp açılabilir (bazı modellerde)
Sistemin dezavantajları
- Off Road denilen arazi koşullarında kullanımı önerilmez.
- Arıza durumlarında ciddi maliyetler çıkartabilir.
- Buz, yağ ve çamur gibi tutuşun minimum olduğu zeminlerde fren mesafesini arttırabilir.
- Sensörler ve beyin gibi elektronikten oluşan karmaşık yapıya sahiptir.
CBS (Combined Braking System) nedir?
Adından da anlaşılacağı üzere kombine yapıda çalışan bir sistemdir. Bazı motosiklet modellerinde LBS (Linked Braking System) “Bağlı fren sistemi” olarak da adlandırılır. Honda markasının öncülük yaptığı bu sistem 70/30 prensibinde çalışır. Nedir bu 70/30? Örnek olarak ön freni sıktığınızda fren basıncı %70 ön ve %30 arka olarak sistem tarafından dağıtılır. Arka frene basarsanız da tam tersi olarak %70 arka ve %30 ön olarak dağılım sağlanarak dengeli bir duruş amaçlanır. Bu özellikler yeni başlayan sürücüler veya fren kullanım konusunda tek fren kullanan sürücüler için oldukça idealdir.
Sistemin avantajları
- Motosikletler için nispeten daha iyi bir frenleme sistemi.
- Commuter, Cruizer ve Touring motosikletler için daha etkili frenleme.
- Amatör, deneyimsiz sürücüler için daha güvenli bir frenleme sağlaması.
Sistemin dezavantajları
- Firma argelerinde belirlenen oranlarla çalışır ve kapatılıp açılamaz.
- Arazi koşulları için kullanımı sıkıntı yaratabilir.
- Deneyimli kullanıcılar için kafa karıştırıcı olabilir.
ABS mi? CBS mi? Hangisi daha iyi?
Birçok tartışmada ABS’nin fren mesafesini uzattığı söylenir. Düşünüldüğünde “eğer kilitlenme olduğunda diskteki baskıyı azaltıyorsa, fren mesafesi uzar” mantığına varılabilir. Fakat buradaki önemli nokta; Siz uygun koşullu (kuru ve temiz asfalt) fren yaptığınızda ABS devreye giriyorsa eğer, frenlemenizde bir sorun yaşıyorsunuz demektir. Frenleme ile ilgili yazımıza buradan ulaşabilirsiniz. İyi bir frenleme esnasında ABS devreye girmez. Sistem yol ve sürücü tarafından oluşacak ani kilitlenmelerin önüne geçme üzerine kuruludur. Yapılan birçok testte kuru ve temiz bir zeminde fren mesafesini kısalttığı gözlemlenmiştir. Bunun nedeni sistemin lastiği kilitlenme noktasına en yakın yerde tutmasıdır. Bu da size maximum fren basıncını sağlar.
CBS’de de duruş mesafesinin kısaltılması hedeflenmiştir. Duruş mesafesini kısaltmak için normalde yapılması gereken şey ise; iki freni de aynı anda ve etkili bir şekilde kullanmaktır. CBS ön freni sıktığınızda ön freni %70, arka freni de %30 oranında sıkar ve böylece iki freni birden kullanmış olur. CBS olan bir motosiklet ile iki freni birden ani bir şekilde sıkarsanız yüksek ihtimalle lastikler kilitlenecek ve kontrolü zorlaşacaktır.
Yol tutuşunun nispeten zayıf olduğu zeminlerde ABS’li bir motosiklet diğerlerine göre daha kısa mesafede durabilir. Duruş mesafesinden ziyade sürücüyü dik bir konumda tutarak motosikleti kontrol edebilmesine olanak tanır.
Sonuç olarak
Gelişen teknoloji ile bu iki sistemi birleştiren (Combine ABS) markalar mevcut. Deneyimli sürücüler için ABS’li bir motosiklet daha tercih edilebilir bir noktadadır. Deneyimli sürücüler genel olarak hakimiyetin kendilerinde olması taraftarı olduklarından kendisinin yerine motosikletin karar verip uygulamasına sıcak bakmazlar. Biz iki sistem arasındaki farkı, artılarını, eksilerini belirttik. Seçim sizin. Hangi fren sistemi size uygunsa, hangisinde daha güvenli hissediyorsanız onu seçin. Sürücü profilleri ve seçimler değişkendir. Yazımızı beğendiyseniz arkadaşlarınızla paylaşmayı, konu ile ilgili soru ve görüşleriniz için yorum yapmayı unutmayınız. Aşağıdaki anketimize katılın.
Güvenli sürün..
Yükleniyor ...